Chỉ định

Thuốc Dexipharm được chỉ định dùng trong các trường hợp sau:

• Điều trị triệu chứng ho do họng và phế quản bị kích thích khi cảm lạnh thông thường hoặc khi hít phải chất kích thích.
• Ho mạn tính không có đờm.

Dược lực học

Nhóm dược lý: Thuốc giảm ho.

Mã ATC: R05DA09.

Dextromethorphan hydrobromid là thuốc giảm ho có tác dụng lên trung tâm ho hành não. Mặc dù cấu trúc hoá học có liên quan đến morphin nhưng dextromethorphan không có tác dụng giảm đau và rất ít tác dụng an thần.

Dextromethorphan được dùng giảm ho do kích thích nhẹ ở phế quản và họng như cảm lạnh thông thường hoặc hít phải các chất kích thích. Dextromethorphan có hiệu quả nhất trong điều trị ho mãn tính, không có đờm. Thuốc thường được dùng phối hợp với nhiều chất khác trong điều trị triệu chứng đường hô hấp trên. Thuốc không có tác dụng long đờm.

Hiệu lực của dextromethorphan tương đương với hiệu lực của codein trong điều trị ho mãn tính nhưng ít gây tác dụng phụ ở đường tiêu hoá hơn. Với liều điều trị, tác dụng chống họ của thuốc kéo dài 5 – 6 giờ. Thuốc có độc tính thấp nhưng với liều rất cao có thể ức chế hệ thần kinh trung ương.

Dược động học

Dextromethorphan được hấp thu nhanh qua đường tiêu hóa và đạt nồng độ đỉnh trong huyết tương sau 2 – 2,5 giờ. Thuốc có tác dụng trong vòng 15 – 30 phút sau khi uống, kéo dài khoảng 6 – 8 giờ.

Dextromethorphan sau khi hấp thu được phân bố rộng rãi trong cơ thể. Chưa có đầy đủ thông tin về sự bài tiết của dextromethorphan trong sữa mẹ.

Dextromethorphan được chuyển hóa ở gan. Sự chuyển hóa của thuốc qua gan phụ thuộc vào tính di truyền. Một lượng thuốc bị O – demethyl hóa bởi enzym CYP2D6 thành dextrophan, cũng là một chất có tác dụng giảm ho nhẹ và bị N – demethyl hóa bởi enzym CYP3A4/3A5 thành 3 – methoxymorphinan, sau đó chất này tiếp tục được chuyển hóa thành 3 – hydroxy – morphinan bởi enzym CYP2D6.

Dextromethorphan được bài tiết qua nước tiểu dưới dạng không đổi và các chất chuyển hóa demethyl. Thời gian bán thải của dextromethorphan ở người bình thường là khoảng 1,4 giờ – 3,9 giờ.

Lưu ý

Thận trọng khi dùng thuốc

• Tránh dùng chung với rượu hay các thức uống và thuốc có chứa cồn.
• Người bệnh bị ho có nhiều đờm và ho mạn tính ở người hút thuốc, hen hoặc tràn khí.
• Người bệnh có nguy cơ hoặc đang bị suy giảm hô hấp.
• Dùng dextromethorphan có liên quan đến giải phóng histamin, do đó thận trọng với trẻ em có dị ứng.
• Nguy cơ lạm dụng thuốc và phụ thuộc dextromethorphan có thể xảy ra, đặc biệt là khi dùng liều cao kéo dài.
• Sử dụng cho phụ nữ có thai và cho con bú:
  • Phụ nữ có thai: Dextromethorphan được coi là an toàn khi dùng cho người mang thai và không có nguy cơ cho bào thai. Nhưng nên thận trọng khi dùng các chế phẩm phối hợp có chứa ethanol và nên tránh dùng trong khi mang thai. Một số tác giả khuyên người mang thai không nên dùng các chế phẩm có dextromethorphan.
  • Phụ nữ cho con bú: Tránh dùng các chế phẩm phối hợp dextromethorphan với ethanol cho người cho con bú.
• Tác động của thuốc lên khả năng lái xe và vận hành máy móc: Cần thận trọng khi lái xe và đang vận hành máy móc.

Tương tác thuốc

• Không nên sử dụng đồng thời với các thuốc IMAO.
• Tránh dùng chung với rượu hay các thức uống và thuốc có chứa cồn.
• Dùng đồng thời với các thuốc ức chế thần kinh trung ương có thể tăng cường tác dụng ức chế thần kinh trung ương.
• Quinidin ức chế men gan làm giảm chuyển hóa dextromethorphan tại gan, làm tăng nồng độ chất này trong huyết thanh và làm tăng tác dụng không mong muốn của dextromethorphan.

Chống chỉ định

Thuốc Dexipharm chống chỉ định trong các trường hợp sau:

• Mẫn cảm với dextromethorphan hoặc bất kỳ thành phần nào của thuốc.
• Người bệnh đang điều trị các thuốc ức chế monoamin oxydase (IMAOs) hoặc trong vòng 14 ngày sau khi ngừng thuốc.
• Người bệnh gan.
• Bệnh nhân suy hô hấp.
• Bệnh nhân đang sử dụng các thuốc ức chế tái hấp thu serotonin có chọn lọc (SSRIs).
• Trẻ em dưới 2 tuổi.